17.03.1992 tarihli Serbest Muhasebecilik, Serbest Muhasebeci Mali Müşavirlik ve Yeminli Mali Müşavirlik Kanunu Genel Tebliği (Sıra No : 5)
Serbest
Muhasebecilik, Serbest Muhasebeci Mali Müşavirlik ve Yeminli Mali Müşavirlik
Kanunu Genel Tebliği - (Sıra No : 5)(1)
17.03.1992 tarih ve 21174 sayılı Resmi Gazetede
yayımlanmıştır
Maliye ve Gümrük Bakanlığından:
3568 sayılı Serbest Muhasebecilik, Serbest Muhasebeci
Mali Müşavirlik ve Yeminli Mali Müşavirlik Kanunu' nun 12. maddesinin Maliye ve
Gümrük Bakanlığı'na verdiği yetkiye dayanılarak hazırlanan ve 2.1.1990 tarihli
Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren "Yeminli Mali Müşavirlerin Tasdik
Edecekleri Belgeler, Tasdik Konuları ve Tasdike İlişkin Usul ve Esaslar
Hakkındaki Yönetmelik (Tasdik Yönetmeliği) hükümleri uyarınca, Kurumlar Vergisi
Kanununun 8. maddesi ve geçici 18. maddesinde yer alan vergi dışı tutulan
işlemler ile Gelir Vergisi Kanununun mükerrer 39. maddesine göre kurum
kazancıdan indirilen gelirlere ilişkin işlemler yeminli mali müşavirlerin tasdik
edeceği konular kapsamına alınmış ve tasdike ilişkin usul ve esaslar bu Tebliğle
belirlenmiştir.
(2)
(1) Bu tebliğ, 18 Numaralı
Tebliğ hükümlerine uygun olarak yıllık beyannamelerini yeminli mali müşavire
tasdik ettiren mükelleflerin 1.1.1995 tarihinden sonraki işlemlerine
uygulanmayacaktır.
(2) Bu konu ile ilgili olan 20
Sıra Numaralı Genel Tebliğin B bölümü aşağıya aynen
alınmıştır.
B- KURUMLAR VERGİSİ
İSTİSNASINA İLİŞKİN İŞLEMLER
Vergi Usul Kanununun
mükerrer 227 nci maddesinin 2 numaralı bendinde, Maliye Bakanlığı' nın, vergi
kanunlarında yer alan muafiyet, istisna yeniden değerleme, zarar mahsubu ve
benzeri hükümlerden yararlanılmasını Maliye Bakanlı' nca belirlenen şartlara
uygun olarak Yeminli Mali Müşavirlerce düzenlenmiş tasdik raporu ibraz şartına
bağlamaya yetkili olduğu belirtilmiştir.
Bilindiği üzere, Kurumlar
Vergisi Kanununun 8' inci maddesinde 3946 sayılı Kanunla yapılan değişiklikle
istisnaların büyük bir bölümünün uygulanmasına son verilmiş, geçici 18'nci
maddesinin uygulama alanı kalmamış, Gelir Vergisi Kanununun mükerrer 39' uncu
maddesi ise 3946 sayılı Kanunla yürürlükten kaldırılmıştır.
A-TASDİK KAPSAMINA ALINAN İSTİSNALAR İLE KURUM
KAZANCININ TESPİTİNDE İNDİRİLECEK GELİRLERE İLİŞKİN İŞLEMLER :
Aşağıda sayılan 5422 sayılı Kurumlar Vergisi
Kanununun 8. maddesi ve geçici 18. maddesinde yer alan istisnalar nedeniyle
yararlanılan istisna tutarları ile 193 sayılı Gelir Vergisi Kanununun mükerrer
39. maddesine göre kurum kazancından indirilen kazanç ve iratlar tutarları
toplamı 300.000.000.-TL' yi aşan kurumlar vergisi mükelleflerinin, bu istisnalar
ve indirimlerden yararlanabilmeleri için vergi dışı tutulan işlemleri yeminli
mali müşavirlere tasdik ettirmeleri zorunluluğu getirilmiştir.
(3)
Bu tebliğle tasdik kapsamına alınan vergiden istisna
ve indirim konusu edilen işlemler şunlardır;
1- Kurumlar Vergisi Kanununun 8.
maddesinin,
a-6. bendinde yer alan sanayi ürünleri ihracat
istisnası,
b-7. bendinde yer alan tarım ürünleri ihracat
istisnası,
c-8. bendinde yer alan dış navlun
istisnası,
d-10. bendinde yer alan turizm, hasılatı
istisnası,
e-15. bendinde yer alan eğitim, sağlık ve spor
tesislerine ilişkin istisna,
f-17. bendinde yer alan Devlet tahvili, Hazine
bonosu ve gelir ortaklığı senetlerinin elden çıkarılmasından
sağlanan kazançlara ilişkin istisna,
2- Kurumlar Vergisi Kanununun geçici 18. maddesinde
yer alan kurumların (kooperatifler hariç) iştirak hisselerinin ve
gayrimenkullerin satışından doğan kazançlara ilişkin istisna.
3- Gelir Vergisi Kanununun mükerrer 39. maddesine
göre kurumların kurum kazancından indirdikleri kazanç ve iratlar.
Yukarıda belirtilen
değişikliklerden sonra Vergi Usul Kanununun mükerrer 227 nci maddesinin
Bakanlığımıza verdiği yetki ve 5 sıra numaralı "Serbest Muhasebecilik,Serbest
Muhasebeci Mali Müşavirlik ve Yeminli Mali Müşavirlik Kanunu Genel Tebliği"
çerçevesinde tasdik edilmesi gereken istisna ve indirimler
şunlardır:
a) Kurumlar Vergisi
Kanununun 8 inci maddesinin 1 numaralı bendinde yer alan iştirak kazançları
istisnası,
b) Aynı maddenin 3
numaralı bendinde yer alan turizm istisnası.
c) A tipi yatırım
fonlarının portföy işletmeciliğinden doğan kazançlarının
istisnası.
d) İştirak hisselerinin
veya gayrimekullerin satışından doğan kazançlara ilişkin
istisnası.
Söz konusu her bir istisna
tutarının 2,5 milyar lirayı aşması halinde, bu istisnalara ilişkin işlemlerin
Yeminli Mali Müşavirlerce tasdik ettirilmesi gerekmektedir. Tam tasdik yaptıran
mükelleflerin bu istisnalara ilişkin işlemlerini Yeminli Mali Müşavirlerce
ayrıca tasdik ettirmeyecekleri tabiidir"
(3) Bu tutar 13 Sıra Numaralı
Genel Tebliğ ile 1.5 milyar liraya, 20 Sıra Numaralı Genel Tebliğ ile de 2.5,
milyar liraya yükseltilmiştir.
Söz konusu istisna ve indirimler dışında kalan veya
bu istisna ve/veya indirimler kapsamında olup da yıllık kurumlar vergisi
beyannamelerinde yararlanılan istisnalar veya indirim konusu yapılan tutarlar
toplamı 300.000.000.-TL' yi aşmayan mükellefler de diledikleri takdirde, bu
Tebliğde belirtilen usul ve esaslar çerçevesinde vergiden müstesna tutulan
ve/veya indirim konusu yapılan işlemlerini yeminli mali müşavirlere tasdik
ettirebilirler.
Kurumlar vergisinden müstesna tutulan ve/veya indirim
konusu yapılan tutarların; kurum kazancından indirilmek suretiyle
yararlanılabilmesi; istisna ve indirim yoluyla vergi dışı tutulan işlemlerinin,
ilgili mevzuat hükümlerine uygun olduğunun yeminle mali müşavirler tarafından
düzenlenen "Kurumlar vergisi İstisna ve indirim Tasdik Raporları" ile
belgelenmesine bağlıdır.
B- YEMİNLİ MALİ MÜŞAVİRLER TARAFINDAN DÜZENLENECEK
KURUMLAR VERGİSİ İSTİSNA VE İNDİRİM TASDİK RAPORLARINDA BULUNMASI GEREKLİ ASGARİ
BİLGİLER
Yeminli mali müşavirlerce yapılacak kurumlar vergisi
istisna ve/veya indirimlerine ilişkin incelemelerde;
a) İstisnalardan yararlanacak mükelleflerin bu
istisnalardan yararlanacak statü ve konumda olup olmadığı,
b) İstisnalara konu olan hasılat veya kazançların
ilgili mevzuatın öngördüğü biçimde gerçekleştirilip
gerçekleştirilmediği,
c) İstisna yoluyla vergi dışı tutulan işlemlere konu
teşkil eden harcama ve maliyet unsurlarının gerçek durumu yansıtıp
yansıtmadığı,
d) Söz konusu harcama,maliyet,hasılat ve kazançların
gerçek tutarlarının ilgili mevzuatın öngördüğü biçimde belgelendirilip
belgelendirilmediği, doğru olarak tespit edilip edilmediği, gerektiği hallerde
istisnadan yararlanacaklara verilecek payların dikkate alınıp
alınmadığı,
Hususları defter kayıtları ve bulunması zorunlu
belgeler ile statülerini belirleyen belgelerden de faydalanılarak araştırılıp
tespit edilecektir. Yapılan tespitler, istisna konuları itibariyle raporlarda
ayrı ayrı yer alacaktır. Tasdik raporlarında istisnalar itibariyle ayrı
başlıklar halinde, mükelleflerin yararlanacağı istisna yoluyla vergi dışı
bırakılan tutarların hesaplanma şekline açık bir biçimde yer
verilecektir.
e) Gelir Vergisi Kanununun mükerrer 39. maddesine
göre indirim konusu yapılan kazanç ve iratlarla ilgili olarak yukarıda
belirtilen hususlar ayrıca aranacaktır.
Yeminli mali müşavirler yukarıda belirtilen
hususlarla ilgili olarak yapacakları incelemelerde Tasdik Yönetmeliğinin kanıt
toplama ve denetim teknikleri ile ilgili hükümlerine uymakla
yükümlüdürler.
Kurular Vergisi istisna ve İndirim Tasdik Raporları,
bu Tebliğin (1) No.lu ekini oluşturan rapor kapağı ile (2) No.lu ekini oluşturan
rapor dispozisyonunda yer alan hususlara uygun olarak hazırlanır. Rapor içeriği
itibariyle rapor dispozisyonunda yer alan hususlar ayrı ayrı belirtilir. Bu
tebliğde (rapor dispozisyonu dahil) sözü edilen konular ayrı ayrı belirtilir. Bu
tebliğde (rapor dispozisyonu dahil) sözü edilen konular mükellefin kayıt ve
belge tarih ve numaraları da belirtmek suretiyle tereddüde yer vermeyecek
biçimde açıklanır Gerekli tespitler ve inceleme kanıtları raporun eklerini
oluşturur.
Yeminli mali müşavir tasdik raporlarının sonuç
bölümünde, bu Tebliğde belirtilen konuların incelenip incelenmediği, fiili durum
ile muhasebe kayıtlarının uygun olup olmadığı, istisna yoluyla vergi dışı
tutulan işlemlerin, ilgili mevzuata uygun olup olmadığı, istisna ve/veya indirim
hükümlerinden yararlandırılacak tutarlar, konuları itibariyle ayrı ayrı mutlaka
belirtilecektir.
C-YEMİNLİ MALİ MÜŞAVİRLERİN MÜTESELSİL
SORUMLULUĞU
Yukarıda belirtilen; aranması ve doğruluğunun
araştırılması zorunlu konu ve belgeler ile bunlara ilişkin defter kayıtlarının,
usulüne uygun olarak düzenlenmiş, kayıt nizamı ve muhasebe ilkelerine göre
kaydedilmiş olması gereklidir. Yeminli mali müşavirler, belgelerin
geçerliliğini, usulüne uygun olarak düzenlenip düzenlenmediğini ve gerçeği
aksettirip aksettirmediğini tespit etmek zorundadırlar.
Yeminli mali müşavirin yapmış olduğu incelemenin
amacı, istisna ve/veya indirimlerin ilgili mevzuat hükümlerine uygun olarak
uygulanıp uygulanmadığını; bu konu ile sınırlı olmak üzere vergi matrahını
oluşturan kurum kazancının doğruluğunu araştırmak, tespit etmek ve
sağlamaktır. Bu nedenle yeminli mali müşavir, gerçek durumu tespit etmek için
her türlü belgeden yararlanmak ve her türlü inceleme tekniklerini kullanmak
zorundadır.
Bu yükümlülüğün yerine getirilebilmesi
için;
1- Mal ve hizmet hareketlerinin belgeleri ile
nakit hareketlerinin belgeleri, borç-alacak ilişkileri irdelenerek birbirlerini
doğrulayıp doğrulamadıkları araştırılacaktır.
2- İmalatçılarda, malın miktarı yönünden
kapasite raporu ve sarf edilen ham ve yardımcı maddeler ile ambalaj malzemeleri
ve uygun görülen diğer verilerde kullanılarak üretim, analitik inceleme
yöntemleriyle test edilecektir.
3- Fatura bilgileri, gümrük çıkış
beyannamelerinde ve döviz alım belgelerinde yer alan bilgilerle mukayese
edilecek, miktar ve fiyat önünden olabilecek muhtemel uyumsuzluklar tespit
edilecektir.
4- İşin niteliği ve işletmenin türüne göre,
istisna ve/veya indirim yoluyla vergi dışı tutulan işlemlere dayanak yapılan
belgelerin, sahte ve muhteviyatı itibariyle yanıltıcı olup olmadığı
araştırılacak, şüphelenilen durumlarda ilgililerin mükellefiyet durumlarına
ilişkin olarak, vergi dairelerinden ve diğer kamu idarelerinden bilgi alınarak
gerekli araştırma yapılacaktır.
5- Belgelerin hukuki geçerliliği ve gerçek
durumu yansıttığı tespit edildikten sonra, ilgili mevzuat hükümlerine uygunluk
sağlanarak istisna ve indirim yoluyla vergi dışı tutulan işlemleri tasdik
edilecektir.
İmza ve mühür kullanmak suretiyle tasdik yapan ve
tasdik raporunu düzenleyen yeminli mali müşavirler, tasdik kapsamı ile sınırlı
olmak üzere tasdikin doğruluğundan sorumludurlar.
Yeminli mali müşavirler, yaptıkları tasdikin doğru
olmaması halinde ziyaa uğratılan vergilerden ve kesilecek cezalardan mükellefle
birlikte müştereken ve müteselsilen sorumlu tutulurlar.
D-VERGİDEN MÜSTESNA TUTULAN KAZANÇLARLA, İNDİRİM
KONUSU YAPILAN İŞLEMLERİN TASDİK ETTİRİLMEMESİNİN SONUÇLARI
Bu tebliğle tasdiki zorunlu tutulan işlemlerin 1991
yılı hesap döneminden itibaren yeminli mali müşavirlere tasdik ettirilmemesi ve
tasdik raporlarının ilgili hesap döneminin kurumlar vergisi beyannamesi ile
birlikte verilmemesi halinde; bu kapsama giren kurumlar vergisi mükellefleri,
istisna ve/veya indirimden yararlanma imkanından vazgeçmiş
sayılırlar.
Yeminli mali müşavirlerce düzenlenen tasdik
raporlarının iki örneği, biri ilgili hesap dönemi kurumlar vergisi beyannameleri
ile birlikte bağlı bulunan vergi dairesine verilmek üzere kurum yetkililerine
teslim edilir. Bir örneği de tasdiki yapan yeminli mali müşavir tarafından
"Maliye ve Gümrük Bakanlığı-Gelirler Genel Müdürlüğü Serbest Muhasebecilik,
Serbest Muhasebeci Mali Müşavirlik ve Yeminli Mali Müşavirlik Şubesi
Dikmen-Ankara" adresine gönderilir.
(15)
E-1991 TAKVİM YILI KURUMLAR VERGİSİ BEYANNAMESİ
İLE BİRLİKTE BU TEBLİĞ KAPSAMINDA VERİLECEK OLAN YEMİNLİ MALİ MÜŞAVİRLİK TASDİK
RAPORLARI İLE İLGİLİ OLARAK YAPILACAK UYGULAMALAR
Yukarıdaki bölümlerde açıklandığı üzere, Tebliğ
kapsamına giren kurumlar vergisi beyannamelerine yeminli mali müşavirlik tasdik
raporlarının eklenmesi zorunludur. Ancak, 1991 takvim yılı kurumlar vergisi
beyannamelerinin verilme süresine çok az bir zaman kalmış olması nedeniyle, söz
konusu yıla ilişkin olarak beyanname ile birlikte verilecek yeminli mali
müşavirlik tasdik raporları ile ilgili olarak aşağıdaki şekilde uygulama
yapılabilecektir.
a) 1991 takvim yılı beyannamesinin ekinde
verilecek olan yeminli mali müşavirlik tasdik raporlarının Nisan 1992 sonuna
kadar yetiştirilememiş olması halinde, beyanname ile birlikte verilecek
dilekçede belirtilmiş olmak şartı ile bu raporlar Haziran 1992 ayı sonuna kadar
verilebilecektir.
b) 1992 yılı Nisan ayı sonuna kadar yeminli
mali müşavirlik tasdik raporu olmaksızın verilen 1991 takvim yılı kurumlar
vergisi beyannameleri ile ilgili olarak vergi daireleri, mükellefin beyanını
esas alarak gerekli işlemi yapacak ve Haziran 1992 ayı sonuna kadar
bekleyecektir. Haziran sonuna kadar yeminli mali müşavirlik tasdik raporunun
vergi dairesine teslim edilmemesi halinde, vergi dairesince bu Tebliğ
hükümlerine göre işlem yapılacaktır.
c) Beyanname ile birlikte verilmeyen ve
yukarıdaki şartlarla 1992 yılı Haziran ayı sonuna kadar verilecek olan yeminli
mali müşavirlik tasdik raporu ile mükellefin beyanı arasında herhangi bir farkın
ortaya çıkması halinde; yeminli mali müşavirlik tasdik raporuyla birlikte
verilecek bir pişmanlık dilekçesi ile farklılık giderilebilecetir.
d) 1991 takvim yılı kurumlar vergisi
beyannameleri ile bu Tebliğ kapsamındaki yeminli mali müşavirlik tasdik
raporlarını vermeyen ve Haziran 1992 ayı sonuna kadar da vereceğini bir dilekçe
ile bildirmeyen mükellefler bu Tebliğ hükümlerine uymamış kabul edilerek gerekli
işlemler yapılacaktır.
F- DİĞER HUSUSLAR
22.1.1992 gün ve 21119 sayılı Resmi Gazete' de ilan
edilen Asgari Ücret Tarifesinin yeminli mali müşavirlik asgari ücretleri
bölümünde belirtilen istisna ve indirim işlemlerine ilişkin (%1) olarak
belirlenen tasdiki ücreti tutarı 25.000.000.-lirayı aştığı takdirde, aşan miktar
için ödenecek ücret, tasdik yaptıran ilgili firma ile tasdiki yapan yeminli mali
müşavir arasında serbestçe belirlenir.
(16)
Tebliğ Olunur.
(15) 24 Sıra Numaralı Genel
Tebliğ ile Tam Tasdik, Yeniden Değerleme, Kurumlar Vergisi İstisnası ve Yatırım
İndirimi tasdik raporlarının beyanname verme süresinin bitimini takip eden iki
ay içinde yeminli mali müşavirlerce ilgili vergi dairelerine teslim edilebilmesi
uygun görülmüştür.
Ayrıca aynı tebliğ gereğince
yeminli mali müşavirin işyerinin bulunduğu il merkezi dışındaki mükelleflere ait
raporlar, faaliyet belgesi ile birlikte taahhütlü olarak posta yoluyla vergi
dairelerine gönderilebilecektir.
(16) Bu hüküm 7 Sıra Numaralı
Genel Tebliğle yürürlükten kaldırılmıştır.
EK :1
Rapor Sayısı : YMM ...../.....-.....
.../.../....
YEMİNLİ MALİ MÜŞAVİRLİK KURUMLAR VERGİSİ
İSTİSNA VE İNDİRİM TASDİK RAPORU
İncelemeyi Yapan Yeminli Mali Müşavir'in;
Adı Soyadı:
Bağlı Olduğu Oda:
Büro Adresi :
Telefon Numarası:
Dayanak Sözleşmesinin;
Gün Sayısı:
Adı Soyadı:
Unvanı :
Mükellefin;
Adresi :
Vergi Adresi:
Hesap No' su:
Telefon Numarası:
İnceleme Dönemi:
Yararlanılması Uygun Görülen Toplam İstisna ve/veya
İndirim Tutarı:
SONUÇ:
EK :2
RAPOR DİSPOZİSYONU
1-GENEL BİLGİ:
Bu bölümünde en az aşağıdaki bilgiler yer
alacaktır.
-Firmanın ticaret unvanı, ticaret sicil kaydı ve
numarası,
-Firmanın iştigal konusu,
-Varsa Sanayi Sicil Belgesi ve Kapasite Raporu
özeti,
-Mevcut en son tarihli bilanço ve gelir
tablosu,
-Muhasebeden sorumlu olanların adları ile serbest
muhasebeci, serbest muhasebeci mali müşavir veya yeminli mali müşavir unvanı
alıp almadıkları,
-Gerekli görülen diğer hususlar.
II- USUL İNCELEMELERİ :
Bu bölümde en az aşağıdaki bilgilere yer
verilecektir.
-Yasal defterlerin tasdikine ilişkin
bilgiler,
-Defter kayıtlarına dayanak teşkil eden belgelerin
usulüne uygun olup olmadığı, gerçeği yansıtıp yansıtmadığı,
-Defter kayıtlarının kayıt nizamına, muhasebe
ilkelerine uygun olup olmadığı,
-Beyannamelerin zamanında verilip,
verilmediği,
-Gerekli olan diğer bilgiler.
III-HESAP İNCELEMELERİ :
Bu bölümde en az aşağıdaki hususların belirtilmesi
zorunludur.
A- SANAYİ ÜRÜNÜ İHRACAT İSTİSNASI :
1-İhracatçının imalatçı Olması Halinde :
a) İmalatçının aldığı sanayi sicil belgesinin kayıt
numarası, tarihi ve hangi üretim dalında imalat yapmak üzere
alındığı,
b) İmalatçının sanayi sicil belgesinde yer alan
üretim konusunda gerekli araç parkına sahip olup olmadığı,
c) İmalatçının imalat işinde çalıştırdığı işçi
sayısı, kullanılan hammadde, yardımcı madde ve ambalaj malzemesi miktarları ve
tutarları,
d) İhraç edilen ürünün nev'i, miktarı ve diğer
özellikleri,
e) İhraç edilen malların ilgili mevzuatında
belirtildiği şekilde sanayi ürünü kapsamına girip girmediği,
f) Sanayi ürünü kapsamına giren malların yıllık
ihracat tutarının ilgili mevzuatta öngörülen haddi aşıp aşmadığı, bunun
belirlenmesinde gümrük çıkış beyannamesinde yer alan FOB değerin ve fiili ihraç
tarihindeki döviz kurunun (veya paritesinin) esas alınıp alınmadığı,
g) Gümrük çıkış beyannamelerinin tarihi, sayısı ve
hangi gümrük idaresince tasdik edildiği (dökümlü listesi),
h) İhracatın CİF bedelle yapılması halinde nakliyenin
kim tarafından gerçekleştirildiği, tam veya dar mükellef olup olmadığı, nakliye
bedeli,
i) İmalatçıların kendi üretimine ilave olarak fason
imalat da yaptırmış olmaları halinde, bu imalatçının;
-Fason imalatın sanayi sicil belgesinde yazılı yazılı
üretim dalında yapılıp yapılmadığı,
-Fason imalatta iş riski ve organizasyonu üstlenip
üstlenmediği,
-Fason olarak imal ettirilen mallarla ilgili ham ve
yardımcı maddeleri temin edilip etmediği,
j) Sanayi ürünü ihracatı istisnasının hesaplanmasında
ilgili mevzuatta öngörülen oranın doğru olarak uygulanıp uygulanmadığı, istisna
tutarı ve hesaplanma şekli,
k) Gerekli olan diğer hususlar.
2- İhracatçının ihraç ettiği Sanayi Ürününün İmalatçısı Olmaması
Halinde:
İhraç ettiği sanayi ürününün imalatçısı
olmayanlardan, yukarıda yer alan birinci bölümün (d),(e),(f),(g),(h),ve(j)
bentlerinde yer alan hususlara ilave olarak,
-İhraç ettiği ürünün kimlerden satın alındığı, nev'i,
miktarı,tutarları,ödeme şekli ve belgesi,
-İhraç ettiği sanayi ürününün satın alınmasından
sonra nitelik ve terkip değişikliğine uğrayıp uğramadığı,
-Gerekli olan diğer hususlar.
3- İhraç Kaydıyla ihracatçılara Sanayi Ürünü Teslim
Eden İmalatçılarda:
Yukarıda yer alan birinci bölümün
(a),(b),(c),(d),(e),(i) ve (j) bentlerinde belirtilen hususlara ilave
olarak,
- İhraç edilmek kaydıyla satılan sanayi ürünlerinin
nev'i, miktarı ve tutarları,
-İmalatçı kurumun, sanayi ürünlerini doğrudan
ihracatçı firmaya satıp satmadığı, bu tür ihracatın tevsikinde, ihracatçı firma
gümrük çıkış beyannamelerinin ilgili vergi dairesince "bir örneği dairemize
verilmiştir" şehrini taşıyıp taşımadığı, bu beyannamelere ilişkin
bilgiler.
- Gerekli olan diğer hususlar.
B-TARIM ÜRÜNLERİ İHRACAT İSTİSNASI
:
-İhraç edilen ürünün yaş meyve,sebze, kesme çiçek,
süs bitkileri ile bunların tohum ve fideleri ve su ürünleri olup
olmadığı,
-İhraç edilen ürünün nev'i, miktarı döviz olarak
bedeli, ihracatın CİF bedelle yapılması halinde nakliyenin kimin tarafından
gerçekleştirildiği, nakliyeci firmanın tam veya dar mükellef olup olmadığı,
nakliye bedeli
-İhraç edilen ürünün gümrük çıkış beyannamesinde yer
alan FOB değerinin ve fiili ihraç tarihindeki döviz kurunun esas alınıp
alınmadığı,
-Gümrük çıkış beyannamelerinin tarihi, sayısı ve
hangi gümrük idaresince tasdik edildiği (dökümlü listesi)
-İhraç kaydıyla satış yapılmış olması halinde
üreticinin bu tür ihracatı tevsikinde, ihracatçı firma gümrük çıkış
beyannamelerinin ilgili vergi dairesince "bir örneği dairemize verilmiştir"
şerhini taşıyıp taşımadığı, bu beyannamelere ilişkin bilgiler,
-Bu istisnadan yararlanacak üreticilerin kurum olup
olmadığı,
-Tarım ürünleri ihracat istisnasının hesaplanmasında
ilgili mevzuatta öngörülen oranının doğru olarak uygulanıp uygulanmadığı,
yararlanılacak istisna miktarı ve hesaplanma şekli,
-Gerekli olan diğer hususlar.
C-DIŞ NAVLUN İSTİSNASI
-Taşımanın yapıldığı araçların mülkiyetinde olup
olmadığı, araçların kiralanması halinde kiralamanın döviz karşılığı yapılıp
yapılmadığı, ödenen kira bedeli,
-Taşıma işinde kullanılan araçların nev'
i,sayısı,taşıma kapasiteleri,
- Taşıtların gümrüklerden geçtiğini tevsik eden
belgelerin, nevi,tarih ve numarasını gösteren listeler,
- Navlun bedellerinin Türkiye'ye döviz olarak
Getirilip getirmediği, döviz alım belgeleri ile tevsik edilip edilmediği,
dövizlerin yetkili bankalara bozdurulup bozdurulmadığı, döviz alım bordroları
tarih ve sayıları ile tutarları (liste halinde),
-Dış navlun hasılatı istisnasının hesaplanmasında
ilgili mevzuatta öngörülen oranın doğru olarak uygulanıp uygulanmadığı,
yararlanılacak istisna tutarı ve hesaplanma şekli,
-Gerekli olan diğer hususlar,
D- TURİZM HASILATI İSTİSNASI
- Kurumun Turizm Müessesesi Belgesi" veya "Seyahat
Acentası İşletme Belgesine sahip olup olmadığı, sahip olması halinde belgenin
tarih ve numarası,
-Dövizlerin yetkili bankalara bozdurulup
bozdurulmadığı, döviz alım bordroları tarih ve sayıları ile tutarları (liste
halinde)
-Kurumun, Türk Parasının Kıymetini Koruma Hakkında 32
sayılı Karara İlişkin 91/32-5 sayılı Tebliğde belirtilen "yetkili müessese" de
olması halinde, bu faaliyetlerinden elde edilen dövizlerin turizm faaliyeti
sonucu elde edilenlerden ayıklanıp ayıklanmadığı,
-Dövizlerin yetkili bankalara bozdurulup
bozdurulmadığı, döviz alım bordroları tarih ve sayıları ile tutarları (liste
halinde)
-Kurumun, Türk Parasının Kıymetini Koruma Hakkında 32
sayılı Karara İlişkin 91/32-5 sayılı Tebliğde belirtilen "yetkili müessese" de
olması halinde, bu faaliyetlerinden elde edilen dövizlerin turizm faaliyeti
sonucu elde edilenlerden ayıklanıp ayıklanmadığı,
-Dövizi bizzat bozdurmayan ve dövizi sağlayan
müesseseden veya acentadan doğrudan doğruya pay alan turizm müesseselerine
verilen pay tutarları,
-Turizm müesseselerine ilişkin istisnanın
hesaplanmasında ilgili mevzuatta öngörülen oranın doğru olarak uygulanıp
uygulanmadığı, yararlanılacak istisnanın miktarı ve hesaplanma şekli,
-Gerekli olan diğer hususlar,
E-EĞİTİM,SAĞLIK VE SPOR TESİSLERİNE İLİŞKİN
İSTİSNA :
-Kurumların istisnadan yararlanmalarına izin veren
Maliye ve Gümrük Bakanlığından gerekli belgeyi alıp almadıkları, bu belgedeki
şartlara uyup uymadıkları,
-Kurumların okul,kreş,spor tesisleri ile 50 yatak
(kalkınmada öncelikli yörelerde 35 yatak) kapasitesinden az olmamak üzere yurt
ve sağlık hizmetleri, (huzurevleri dahil) işletilmesinden doğan kazançlarının
tespiti,
-Kurumun bu kuruluşlarında ilgili mevzuatta öngörülen
oranda kimsesiz veya yoksul ve yetenekli öğrencilere; muhtaç oldukları ilgili
kuruluşlarca belirlenen kimselere hizmetlerini fiilen sunup sunmadıkları,
gerekli kontenjanların ayırıp ayırmadıkları, bundan yararlananların ad ve
soyadları ile adresleri,
-İstisnanın uygulanmaya başlandığı tarih,
-Yararlanılan istisna tutarı,
-Gerekli olan diğer hususlar.
F-DEVLET TAHVİLİ,HAZİNE BONOSU VE GELİR ORTAKLIĞI
SENETLERİNİN ELDEN ÇIKARILMASINDAN SAĞLANAN KAZANÇLARA İLİŞKİN
İSTİSNA
-Söz konusu menkul kıymetlerin nev'i, miktarı,alış
bedeli ve tarihi,
-Söz konusu menkul kıymetlerin elden çıkarılmasından
doğan kazancın saptanması, zararla sonuçlanan işlemlerin kazançtan indirilip
indirilmediği, sonuç hesaplarına hasılat kaydının yapılıp
yapılmadığı,
-Söz konusu menkul kıymetlerin vade sonuna kadar
işletmenin portföyünde kalıp kalmadığı,
- Yararlanılan istisna tutarı,
- Gerekli olan diğer hususlar,
G- KURUMLARIN İŞTİRAK HİSSELERİNİN VE
GAYRİMENKULLERİNİN SATIŞINDAN DOĞAN KAZANÇLARA İLİŞKİN İSTİSNA :
-İştirak hisselerinin veya gayrimenkullerinin kimlere
satıldığı satış tarihi ve şekli fatura bilgileri, satılan miktar ve
tutarları,
-İştirak hisselerinin veya gayrimenkullerin iktisap
tarihi ve şekli, fatura bilgileri alış veya maliyet bedelleri, önceki yıllar
bilançolarında yer alıp almadığı,
-İştirak hisselerinin veya gayrimenkullerin
satışından doğan kazancın tespiti, bu kazancın doğduğu yılda tamamının nakit
olarak sermayeye eklenip eklenmediği,
-Sermaye artırımı nedeniyle çıkarılacak hisse
senetlerinin nama yazılı olup olmadığı, en geç altı ay içinde borsaya kote
ettirilip ettirilmediği
-İştirak hisselerinin veya gayrimenkullerin vadeli
satılması halinde, nakdi sermayeye sadece ödenen tutarın eklenip
eklenmediği,
-Sermaye artırımı için ilgili Bakanlığa başvuru
tarihi,
-Yararlanılan istisna tutarı,
-Gerekli olan diğer hususlar.
H- GELİR VERGİSİ KANUNUNUN MÜKERRER 39. MADDESİNE
GÖRE SAFİ KURUM KAZANCINDAN İNDİRİLEN KAZANÇ VE İRATLAR
- İndirim konusu yapılan, kazanç ve iradı doğuran
menkul kıymetlerin, nev'i,miktarı,alış bedeli ve tarihi,
-Söz konusu kazanç ve iratların, ilgili yılda hasılat
yazılıp yazılmadığı ve defter kayıtlarında hasılattan indirim konusu yapılıp
yapılmadığı,
-Kazanç ve iradı doğuran menkul kıymetlerin vade
tarihi, elden çıkarılmış ise elden çıkarma tarihi,nev'i,miktarı,satış
bedeli,
-İndirim konusu yapılan kazanç ve iratlar
tutarı,
-Gerekli olan diğer hususlar.
IV-SONUÇ :
Yeminli mali müşavir, kurumun ilgili dönem
hesaplarının vergi istisnaları ve/veya indirim yönünden incelenmesinde, fiili
durumun, muhasebe kayıtlarının ve belgelerin, ilgili mevzuata uygunluğunun
araştırıldığını belirterek, safi kurum kazancından istisna ve/veya indirim
uygulaması ile vergi dışı bırakılan tutarların ne kadar olduğu konusundaki
görüşünü kesin olarak ifade edecektir.
YEMİNLİ MALİ MÜŞAVİR
Adı Soyadı
İmza - Mühür