12.05.1990 Tarihli Serbest Muhasebecilik, Serbest Muhasebeci Mali Müşavirlik ve Yeminli Mali Müşavirlik Kanunu Genel Tebliği Sıra No:3
Serbest Muhasebecilik, Serbest
Muhasebeci Mali Müşavirlik ve Yeminli Mali Müşavirlik Kanunu Genel Tebliği -
Sıra No : 3 - (1)
12.05.1990 tarih
ve 21516 sayılı Resmi Gazetede yayımlanmıştır.
Maliye ve Gümrük Bakanlığından :
3568 sayılı Serbest Muhasebecilik, Serbest Muhasebeci
Mali Müşavirlik ve Yeminli Mali Müşavirlik Kanunu' nun 12. maddesinin Maliye ve
Gümrük Bakanlığı' na verdiği yetkiye dayanılarak hazırlanan "Yeminli Mali
Müşavirlerin Tasdik Edecekleri Belgeler, Tasdik Konuları ve Tasdike İlişkin Usul
ve Esaslar Hakkında Yönetmelik" , 2.1.1990 tarihli Resmi Gazetede yayımlanarak
yürürlüğe girmiştir. Anılan Yönetmeliğin 7-G/f maddesi ile vakıflara ve
tesislere "muafiyet" tanınması ile ilgili işlemler yeminli mali müşavirlerin
tasdiki kapsamına alınmıştır.
Kurumlar Vergisi Kanunu' nun 7/15. maddesi uyarınca,
vakıfların ve bilimsel araştırma ve geliştirme faaliyetlerinde bulunan kurum ve
kuruluşların vergiden muaf tutulması için aranan şartları taşıdıklarının;
yeminli mali müşavirlerce tasdikine ilişkin usul ve esaslar bu tebliğle
belirlenmiştir.
(1)
A-YETKİ
3568 sayılı Kanunun 12. maddesi ile 2.1.1990 tarihli
Resmi Gazetede yayımlanan ilgili Yönetmeliğin 9. maddesi ve 5422 sayılı Kanunun
7/15. maddesinin Maliye ve Gümrük Bakanlığına verdiği yetkiye dayanılarak,
vakıflar ile bilimsel araştırma ve geliştirme faaliyetlerinde bulunan kurum ve
kuruluşların vergiden muaf tutulabilmeleri için aranan şartların yerine
getirildiğinin ve Bakanlar Kurulu' nca vergi muafiyeti tanınan vakıflarda ve
bilimsel araştırma ve geliştirme faaliyetlerinde bulunan kurum ve kuruluşlarda
ise aranan muafiyet şartlarının devam ettiği hususunun yeminli mali müşavirlere
tasdik ettirilmesi zorunluluğu getirilmiştir.
Vakıfların ve bilimsel araştırma ve geliştirme
faaliyetinde bulunan kurum ve kuruluşların vergi muafiyetinden yararlanmaları,
diğer şartların yerine getirilmiş olmasına ve yeminli mali müşavirlerin bu
konuda düzenledikleri tasdik raporlarında olumlu görüş bildirmelerine
bağlıdır.
(1) Bu konu ile ilgili olarak 18 Aralık 1992 tarih ve 21439 sayılı Resmi
Gazetede yayımlanan 42 Seri Numaralı Kurumlar Vergisi Kanunu Genel Tebliği ile
28 Temmuz 1994 ve 22004 sayılı Resmi gazetede yayımlanan 48 Seri Numaralı
Kurumlar Vergisi Kanunu Tebliğine bakınız
B-YEMİNLİ MALİ MÜŞAVİR TASDİK RAPORLARINDA
BULUNMASI GEREKEN ASGARİ BİLGİLER
Vakıflara ve bilimsel araştırma ve geliştirme
faaliyetinde bulunan kurum ve kuruluşlara vergi muafiyetinin tanınmasına ve
devamına ilişkin olarak yeminli mali müşavirlerce yürütülecek incelemeler, esas
itibariyle 15.2.1990 tarih ve 20434 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan "Türk
medeni Kanunu hükümlerine Göre Kurulan Vakıflar ile Bilimsel araştırma ve
Geliştirme Faaliyetlerinde Bulunan Kurum ve Kuruluşlara Vergi Muafiyeti
Tanınması ile ilgili Usul ve Esaslar" ve ilgili mevzuatta öngörülen hükümler
çerçevesinde yapılacaktır. Bu nedenle belirtilen usul ve esaslarda ve diğer
mevzuatta yer alan şartların yerine getirilip getirilmediği, faaliyetleri
esnasında bu şartlara uyulup uyulmadığı hususları defter kayıtları ve belgeler
üzerinden araştırılıp tespit edilecektir.
Muafiyetin tanınmasına ve devamına ilişkin tasdik
raporları, bu tebliğin (1) no. lu ekini oluşturan rapor kapağı ile (2) no. lu
ekini oluşturan rapor dispozisyonuna uygun olarak hazırlanır. Raporlarda; rapor
dispozisyonunda yer alan hususlara kesinlikle yer verilir. Vakfın ve bilimsel
araştırma ve geliştirme faaliyetinde bulunan kurum ve kuruluşun resmi senedi
veya ana sözleşmesi ile yeminli mali müşavirin gerekli gördüğü diğer belgeler ve
inceleme kanıtları raporun eklerini oluşturur.
Yeminli mali müşavir tasdik raporlarının sonuç
bölümünde, bu tebliğde belirtilen konuların incelenip incelenmediği, fiili durum
ve muhasebe kayıtlarının uygun olup olmadığı, vakıf ve bilimsel araştırma ve
geliştirme faaliyetinde bulunan kurum ve kuruluşun vergi muafiyetinde aranan
şartlara sahip olup olmadığı mutlaka belirtilecektir.
C-YEMİNLİ MALİ MÜŞAVİRLERİN MÜTESELSİL
SORUMLULUĞU
Yukarıda belirtilen, aranması ve doğruluğunun
araştırılması zorunlu konu ve belgeler ile bunlara ilişin defter kayıtlarının,
usulüne uygun olarak düzenlenmiş, kayıt nizamı ve muhasebe ilkelerine göre
kaydedilmiş olması gereklidir. Yeminli mali müşavirler, belgelerin
geçerliliğini, usulüne uygun olarak düzenlenip düzenlenmediğini ve gerçeği
aksettirip aksettirmediğini tespit etmek zorundadırlar.
Yeminli mali müşavirin yapmış olduğu incelemenin
amacı, vergi muafiyetinin tanınmasında aranılan şartların yerine getirilip
getirilmediğini, faaliyetleri esnasında bu şartlara uyulup uyulmadığı tespit
etmek suretiyle ilgili resmi mercilerin doğru karar almalarını
sağlamaktır.
İmza ve mühür kullanmak suretiyle tasdik yapan ve
tasdik raporu düzenleyen yeminli mali müşavirler, tasdik kapsamı ile sınırlı
olmak üzere tasdikin doğruluğundan sorumludurlar.
Yeminli mali müşavirler, yaptıkları tasdikin doğru
olmaması halinde vergi muafiyeti verilmesi ve vergi muafiyet uygulamasının devam
ettirilmesi nedeniyle ziyaa uğratılan vergilerden ve kesilecek cezalardan
mükellefle birlikte müştereken ve müteselsilen sorumlu tutulurlar.
-VERGİ MUAFİYETİNDE ARANAN ŞARTLARIN TASDİK ETTİRİLMEMESİNİN
SONUÇLARI
Bilindiği üzere, vergi muafiyetinden yararlanmak
isteyen vakıflar ile bilimsel araştırma ve geliştirme faaliyetlerinde bulunan
kurum ve kuruluşlar, vergi muafiyeti tanınması ile ilgili usul ve esaslar
çerçevesinde, senet veya sözleşmelerini bir dilekçeye ekleyerek Bakanlığımıza
başvurmakta; aranan şartlara uygunluğu sağlandıktan ve ilgili kuruluşlardan konu
hakkında görüşleri alındıktan sonra vakıf ve bilimsel araştırma ve geliştirme
faaliyetinde bulunan kurum ve kuruluşların hesapları üzerinde, öngörülen
şartların gerçekleştirilip gerçekleştirilmediği yönünden inceleme yapılmaktadır.
Bu nedenle, vergi muafiyetinden yararlanmak isteyen vakıflar ile bilimsel
araştırma ve geliştirme faaliyetlerinde bulunan kurum ve kuruluşların
hesaplarının yeminli mali müşavirler tarafından incelenebilmesi için;
a) Muafiyet tanınması konusundaki talebin
Bakanlığımıza yapılmış olması,
b) Vergi muafiyeti tanınması konusundaki ilgili
kuruluşların Bakanlığımıza olumlu görüş bildirilmiş olmaları,
c) Bakanlığımızın muafiyet talep eden vakıf, kurum
veya kuruluştan hesaplarının bir yeminli mali müşavire incelettirilmesini talep
etmiş olması,
gerekmektedir.
Bakanlar Kurulunca vergi muafiyeti tanınan vakıflar
ile bilimsel araştırma ve geliştirme faaliyetlerinde bulunan kurum ve kuruluşlar
ise, vergi muafiyeti tanınması ile ilgili usul ve esaslar yeni yılın ilk üç ayı
içinde Bakanlığımıza gönderdikleri yıllık bilanço kar-zarar cetvelleri ile
kesin bütçelerini bu Tebliğde öngörülen esaslar çerçevesinde yeminli mali
müşavirlerle tasdik ettirmek durumundadırlar.
Yeminli mali müşavirlerce yapılan inceleme sonucu
düzenlenen vergi muafiyeti tasdik raporlarının iki örneği, vergi muafiyeti
tanınmasını isteyen veya Bakanlar Kurulunca vergi muafiyeti tanınan vakıf, kurum
veya kuruluş yetkililerine teslim edilir. Raporun bir örneği yetkililerce
Bakanlığımıza gönderilir.
Vakıflara veya bilimsel araştırma ve geliştirme
faaliyetlerinde bulunan kurum ve kuruluşlara vergi muafiyeti tanınması için
Bakanlığımızca istenilen yeminli mali müşavir vergi muafiyeti tasdik raporunun
gönderilmemesi halinde, vergi muafiyet talebinden vazgeçilmiş
addolunur.
Bakanlar Kurulunca vergi muafiyeti tanınan vakıflar
ile bilimsel araştırma ve geliştirme faaliyetlerinde bulunan kurum kuruluşların
1990 ve müteakip yıllarına ait yıllık bilanço ve kar-zarar cetveli ile kesin
bütçelerinin Yeminli Mali Müşavirlerce tasdik ettirilmemesi halinde ise
15.2.1990 tarih ve 20434 Sayılı Resmi Gazetede yayımlanan "Türk Medeni Kanunu
Hükümlerine Göre Kurulan Vakıflarla Bilimsel Araştırma ve Geliştirme
Faaliyetlerinde Bulunan Kurum ve Kuruluşlara Vergi Muafiyeti Tanınması ile
ilgili Usul ve Esaslar" ın muafiyetin kaybedilmesine ilişkin hükümleri
uygulanır.
Tebliğ olunur.
EK : 1
Rapor Sayısı : YMM ....../......-.....
../../....
YEMİNLİ MALİ MÜŞAVİRLİK VERGİ MUAFİYETİ TASDİK RAPORU
İncelemeyi Yapan Mali Müşavirin;
Adı Soyadı:
Bağlı Olduğu Oda:
Büro Adresi:
Telefon Numarası:
Dayanak Sözleşmesinin;
Günü:
Sayısı:
Mükellef veya Vergiden Muaf Vakıf Kurum veya Kuruluşun;
Adı:
İşi:
Adresi:
Vergi Dairesi:
Hesap Nosu:
İncelemenin Dönemi:
SONUÇ :
EK : 2
RAPOR DİSPOZİSYONU
I-GENEL BİLGİ:
(Bu bölüm en az aşağıdaki bilgileri
içerecektir.)
Vakıf ve bilimsel araştırma ve geliştirme
faaliyetinde bulunmak üzere kurulan kurum ve kuruluşların;
- Adı, merkezi vakıf veya tesisi kuranlar ve
adresleri.
-Amacı kuruluşu ve tesciline ilişkin
bilgiler.
-Mal varlığına ilişkin bilgiler.
-Organları ve kanuni temsilcileri.
-Gelirler ve amacına tahsis şekli.
-Muhasebe birimlerinden sorumlu olanların adları,
Serbest Muhasebeci, Serbest Muhasebeci Mali Müşavir ve Yeminli Mali Müşavir
unvanını alıp almadıkları.
-İnceleme dönemine ilişkin bilanço ve kar-zarar
cetvelleri.
-Gerekli görülen diğer bilgiler.
II-USUL İNCELEMELERİ:
(Bu bölüm, en az aşağıdaki konuları
içerecektir.)
-Yasal defterlerin tasdikine ilişkin
bilgiler,
-Defter kayıtlarına dayanak teşkil eden belgelerin
usulüne uygun olup olmadığı, gerçeği yansıtıp yansıtmadığı,
-Defter kayıtlarının kayıt nizamına, muhasebe
ilkelerine uygun olup olmadığı,
-Beyannamelerin zamanında verilip
verilmediği,
III- HESAP İNCELEMELERİ:
(Bu bölümde, en az aşağıdaki konuların belirtilmesi
zorunludur.)
Vakıflarda;
-Mal varlığının ve gelirlerinin ilgili mevzuatta
belirtilen miktarlarda olup olmadığı, bunların amacına uygun olarak tahsis
edilip edilmediği.
-Faaliyet konusunun ilgili mevzuatta sayılan
konulardan olup olmadığı, fiilen amacına uygun olarak faaliyet gösterip
göstermediği,
-Vergi muafiyeti talebinden önce kurulduğu tarihi
takip eden yılbaşından itibaren iki tam yıl (münhasıran eğitim ve sağlık
konularında faaliyette bulunanlarda 1 tam yıl) faaliyette bulunup
bulunmadığı,
- Eğitim tesislerinin en az %10 kapasitesinin
yetenekli, ancak maddi imkanlardan yoksun öğrencilere, sağlık tesislerinde ise
hizmetlerin ve yatak kapasitesinin en az %10'unun maddi imkanı olmayan
hastalara tahsis edilip edilmediği,
-İncelemenin sağlıklı ve amacına uygun
sonuçlandırılabilmesi için ilgili mevzuat uyarınca gerekli olabilecek diğer
konular.
Bilimsel araştırma ve geliştirme faaliyetinde bulunan
kurum ve kuruluşlarda;
-Anonim şirket veya vakıf şeklinde kurulup
kurulmadığı,
-Amaçlarının mevcut teknolojiyi geliştirme veya yeni
teknoloji arayışına yönelik olup olmadığı.
-Yatırımlarının "Yatırım Teşvik ve Yatırım indirimi
Belgesi'ne bağlanıp bağlanmadığı,
-İncelemenin sağlıklı ve amacına uygun
sonuçlandırılabilmesi için ilgili mevzuat uyarınca gerekli olabilecek diğer
konular.
IV-SONUÇ :
Yeminli Mali Müşavir, vakıf ve/veya bilimsel
araştırma ve geliştirme faaliyetinde bulunan kurum ve kuruluşların hesaplarının,
fiili durumun,muhasebe kayıt ve belgelerinin ilgili mevzuata uygunluğunu
araştırdığını belirterek, vergi muafiyeti tanınıp, tanınmaması veya muafiyet
şartlarının ihlal edilip, edilmediği konusundaki görüşünü kesin olarak ifade
edecektir
Yeminli Mali
Müşavir
Adı ve
Soyadı
İmza
Mühür