İSTANBUL SERBEST MUHASEBECİAsgari geçim indirimi uygulaması, ücretlilerin
Asgari geçim indirimi uygulaması, ücretlilerin vergi matrahları üzerinden vergi tarifesi kullanılarak hesaplanan gelir vergisinden, çalışanın medeni durumuna göre yıllın başında uygulanan brüt asgari ücret esas alınarak hesaplanacak bir indirim tutarıdır.
Asgari geçim indirimi uygulamasının yasal dayanağını TBMM'de 28.03.2007 tarihinde kabul edilen ve 04.04.2007 tarihli Resmi Gazete'de yayımlanan 5615 sayılı Gelir Vergisi Kanunu ve Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanunla Gelir Vergisi Kanunu'nun 32 nci maddesine konulan hükümler oluşturmaktadır. Bu maddede verilen yetki kullanılarak Maliye Bakanlığı'nca 265 Numaralı Gelir Vergisi Genel Tebliği 04.12.2007 Tarih ve 26720 Sayılı Resmi Gazetede Yayımlanmıştır.
Asgari geçim indirimi uygulaması sadece gerçek usulde vergilendirilen (net ücret sözleşmesi ile çalışanlar dahil) gerçek kişilerin ücret gelirleri için yapılabilecektir.
Ücretler dışındaki vergiye tabi gelirler, ( ticari kazançlar, zirai kazançlar, serbest meslek kazançları, menkul sermaye iratları, gayrimenkul sermaye iratları, diğer kazanç ve iratlar) söz konusu uygulamaya tabi değildir.
Öte yandan, ücretleri diğer ücret kapsamında vergilendirilen hizmet erbabı, ücret dışında gelir vergisine tabi diğer gelir unsurlarını elde edenler ve dar mükellefiyet kapsamında ücret geliri elde edenler de asgari geçim indirimi uygulamasından yararlanamayacaklardır.
265 Numaralı Gelir Vergisi Genel Tebliğine göre, bir ücretlinin asgari geçim indirimi uygulaması kapsamında hak kazanacağı indirim tutarı aylık baz da hesaplanacak ve uygulanacaktır. Yani, ücretlinin medeni durumu, asgari ücretin, takvim yılı başındaki yıllık tutarı dikkate alınarak hesaplanan yıllık indirim tutarının 1/12'si, her ay ücret üzerinden hesaplanacak gelir vergisinden indirim konusu yapılacaktır.
ASGARİ GEÇİM İNDİRİMİ TUTARININ HESAPLANMASI
Uygulamanın esasını, ücretin elde yılın başında geçerli olan (01/01/2008 için 608,40 YTL) ve sanayi kesiminde çalışan (16) yaşından büyük işçiler için uygulanan asgari ücretin yıllık brüt tutarının ücretlinin medeni durumuna göre belirlenecek bir oranı üzerinden hesaplanacak matraha % 15 oranı kullanılarak hesaplanacak verginin, ücretlinin vergi matrahı üzerinden hesaplanan gelir vergisinden indirilmesi oluşturmaktadır.
Yasaya göre, ücretlinin medeni durumuna göre kullanılacak oranları, mükellefin kendisi için % 50, çalışmayan ve herhangi bir geliri olmayan eşi için % 10, çocukların her biri için ayrı ayrı olmak üzere; ilk iki çocuk için % 7,5 diğer çocuklar için % 5 olarak belirlemiştir.
Örneğin, evli, eşi çalışmayan ve eşinin herhangi bir geliri bulunmayan , iki çocuklu bir ücretlinin ücreti üzerinden hesaplanan gelir vergisinden indirilecek vergi tutarı hesaplanırken, matrah olarak, yıllık brüt asgari ücretin % 75'i dikkate alınacaktır. Bu şekilde hesaplanan tutara da % 15 vergi oranı uygulanarak, ücretlinin gelir vergisinden bir yıllık sürede indirilebilecek vergi tutarına ulaşılacaktır.
Buna göre bir ücretlinin aylık dönemde hak kazanacağı indirim tutarı;
| Asgari ücretin yıllık tutarı x asgari geçim indirimi oranı x % 15 12 |
formülü ile hesaplanacaktır. Bulunan tutar, medeni durumunda bir değişiklik olmadığı takdirde, ücretlinin Asgari Geçim indiriminden bir yıl boyunca sağlayacağı aylık net menfaat olacaktır.
01.01.2008–31.12.2008 DÖNEMİ İÇİN 608,40 YTL BRÜT ASGARİ ÜCRET
ÜZERİNDEN HESAPLAMA ÖRNEKLERİ
EŞİ ÇALIŞMAYAN ÜCRETLİLER İÇİN
| ÇALIŞANIN MEDENİ DURUMU | ÜCRETLİNİN AYLIK ASGARİ GEÇİM İNDİRİMİ |
| BEKAR İÇİN 608,40 YTL % 50 = 304,20 x % 15 |
45,63 YTL |
| EVLİ EŞİ ÇALIŞMAYAN ÇOCUKSUZ 608,40 YTL % 60 (50+10 ) = 365,04 x % 15 |
54,76 YTL |
| EVLİ EŞİ ÇALIŞMAYAN BİR ÇOCUKLU 608,40 YTL % 67,5 (50+10+7,5 )= 410,67 x % 15 |
61,60 YTL |
| EVLİ EŞİ ÇALIŞMAYAN İKİ ÇOCUKLU 608,40 YTL % 75 (50+10+7,5+7,5 )= 456,30 x % 15 |
68,45 YTL |
| EVLİ EŞİ ÇALIŞMAYAN ÜÇ ÇOCUKLU 608,40 YTL % 80 (50+10+7,5+7,5+5 )= 486,72 x % 15 |
73,00 YTL |
| EVLİ EŞİ ÇALIŞMAYAN DÖRT ÇOCUKLU 608,40 YTL % 85 (50+10+7,5+7,5+5+5 )= 517,14 x % 15 |
77,57 YTL |
01.01.2008–31.12.2008 DÖNEMİ İÇİN 608,40 YTL BRÜT ASGARİ ÜCRET
ÜZERİNDEN HESAPLAMA ÖRNEKLERİ
EŞİ ÇALIŞAN ÜCRETLİLER İÇİN
| ÇALIŞANIN MEDENİ DURUMU | ÜCRETLİNİN AYLIK ASGARİ GEÇİM İNDİRİMİ |
| BEKAR İÇİN 608,40 YTL % 50 = 304,20 x % 15 |
45,63 YTL |
| EVLİ EŞİ ÇALIŞAN BİR ÇOCUKLU 608,40 YTL % 57,5 (50+7,5 ) = 349,83 x % 15 |
52,47 YTL |
| EVLİ EŞİ ÇALIŞAN İKİ ÇOCUKLU 608,40 YTL % 65 (50+7,5+7,5 )= 395,46 x % 15 |
59,32 YTL |
| EVLİ EŞİ ÇALIŞAN ÜÇ ÇOCUKLU 608,40 YTL % 70 (50+7,5+7,5+5 )= 425,88 x % 15 |
63,88 YTL |
| EVLİ EŞİ ÇALIŞAN DÖRT ÇOCUKLU 608,40 YTL % 75 (50+7,5+7,5+5+5 )= 456,30 x % 15 |
68,45 YTL |
| EVLİ EŞİ ÇALIŞAN BEŞ ÇOCUKLU 608,40 YTL % 80 (50+7,5+7,5+5+5+5 )= 486,72 x % 15 |
73,00 YTL |
| EVLİ EŞİ ÇALIŞAN ALTI ÇOCUKLU 608,40 YTL % 85 (50+7,5+7,5+5+5+5+5 )= 517,14 x % 15 |
77,57 YTL |
