Medya Merkezi

08.07.2004 Hürriyet - Enflasyon Muhasebesi Direkten Döndü, Şükrü Kızılot

08.07.2004 Hürriyet - Enflasyon Muhasebesi Direkten Döndü, Şükrü Kızılot

Mayıs ayında yüzde 10' un altında olan enflasyon, Haziran ayında da yüzde 10' un altında olsaydı, halk arasında " enflasyon muhasebesi" diye adlandırılan, "enflasyon düzeltmesi" bu dönem uygulanmayacaktı. Ancak, yüzde 10' u aştığı için uygulanacak.

Enflasyon düzeltmesi TEFE' deki artışın; son üç hesap döneminde yüzde 100' ü ve son hesap döneminde de yüzde 10' u aşması halinde uygulanıyor.

Nitekim son açıklanan Haziran ayı TEFE oranıyla, her iki koşul da, birlikte gerçekleşti.

Şimdi ne olacak?

Halk arasında "Ne sen sor, ne de ben söyleyeyim" diye bir söz var ya aynen öyle... 30 Haziran 2004 tarihli bilançolrın, enflasyon düzeltmesine tabi tutulması gerekiyor. Ancak ,işletme sahipleri ve muhasebeciler şaşkın vaziyetteler. Nedenine gelince, bu konu da çok şey henüz belli değil. Örneğin;

-Konu ile ilgili yasa değişikliği tasarısı var. Daha Meclis Genel Kurulu'nda görüşülmedi. Kabul edildiğinde, Cumhurbaşkanı incelemesi ve imzası var. Sonra da Resmi Gazete'de yayınlanacak ve mükellefin, olaydan haberi olacak.

-Bitmedi, yasa çıktıktan sonra, Maliye Bakanlığı, enflasyon düzeltmesi uygulamasının esasları ve ayrıntılarını açıklayan 200 sayfalık tebliğ yayınlanacak.

-Bakıyoruz, şu anda değişiklikle ilgili yasa da yok olayın bütününü açıklayan tebliğde... Gerçi bir tebliğ çıktı ama 328 No.lu Tebliğ 31 Aralık 2003 bilançolarının düzeltilmesiyle ilgiliydi. Olayı açıklayan tebliğ, henüz ortada yok.

Özetle, uygulamanın nasıl olacağına dair bir açıklama da yok, bu olayı bilen de... Yasa ve tebliğ çıktığında da, birkaç gün ya da hafta kala, enflasyon düzeltmesi ile ilgili çok sayıda işlemin ayrıntılı olarak öğrenilmesi ve uygulanması gerekiyor kibu imkansız gibi bir şey!..

Sonuçta, enflasyon düzeltmesi işlemleri belki yapılır ama öylesine...

Ardından hata üstüne hata, ceza üstüne ceza gelir...

Sorunlar ciddi

Bir hukuk devletinde, "hukuki güvenlik ilkesi" diye bir olay vardır. Bu ilke, kişilerin tabi olacakları mevzuatı önceden " açık ve net" olarak bilmelerini gerektirir. Şu anda, enflasyon düzeltmesine tabi iki milyonu aşkın mükellef, şaşkın bir vaziyetteler. Tabi olacakları mevzuatı açık ve net olarak bilmiyorlar...

Ayrıca, enflasyon düzeltmesi olayında, çok sayıda ciddi sorun var. Hürriyet'te 5 Mayıs 2004' te ayrıntılı olarak yazdığımız gibi;

- Borçlu olan ve sermayesi yetersiz olduğu için, kredi kullanan firmalar, enflasyon düzeltmesi uyguladıklarında, daha fazla kazanç bildirip, daha çok vergi ödeyecekler.

-Kredi kullanarak, ticaret yapmak ya da yatırım yapmak cazibesini yitirince, mali sektörde kredi müşterisi bulmakta zorlanabilecek.

-Amortismana tabi kıymetlerde, 1970'den bu yana değerleme yapılması gerekiyor. Net aktifi etkilemeyen bu işlem, ciddi bir çalışma yükü getiriyor. Kaldı ki, yasal olarak, defter ve belgeleri 10 yıldan fazla saklamak gerekmediği için ya yok edilmiş ya da fareler yemiş...

-Önceden tek amortisman oranı uygulayanlar, şimdi 371 çeşit oranla karşı karşıya. Hatta listede olmayanlarla birlikte olan sayısı 1000' i aşıyor. Bunun neresi, vergilemede basitlik ve kolaylık?

Sorunları sıralasak kitap olur.

Daha neler neler...

Bu aşamada yapılması gereken belli; bir yasa ile enflasyon düzeltmesi paradan altı sıfır atılacağı 2005' e kadar ertelenmeli. Bu olmazsa Bakanlar Kurulu, yetkisini kullanmalı ve yüzde 10 oranını yukarı çekerek, bu işkenceyi bitirmeli!...