İSTANBUL SERBEST MUHASEBECİ
Bağ-Kur'lu ortak olduğu her şirket ve işyeri için ayrı prim ödeyecek
1 Ocak 2007 tarihinde yürürlüğe girecek olan Sosyal Güvenlik Reformu ile Bağ-Kur'lunun prim yükü artacağı gibi, ortak olduğu her şirketten ayrı ayrı prim ödemesi gündeme gelecek.
Mevcut uygulamada; Bağ-Kur sigortalıları kaç şirkette ortak olurlarsa olsunlar her ay sadece bir defa prim ödüyorlar. Yani, halen ödenecek Bağ-Kur primi ortak olunan şirket sayısına bağlı olmayıp, bir kez ödenebilmektedir. Prim oranı da bulunduğu gelir basamağı üzerinden % 20 malullük, yaşlılık ve ölüm sigortası primi ve % 20 sağlık sigortası primi olmak üzere % 40'dır.
Sosyal Güvenlik Reformu'nda ise getirilen düzenlemede, Bağ-Kurlu'nun işçisinden az prim ödememesi koşulu ve her şirket için ayrı ayrı Bağ-Kur primi istenmesi öngörülüyor. TÜRMOB Genel Başkan Yardımcısı ve İSMMMO Başkanı Yahya Arıkan, her iki maddenin kayıtdışını arttıracağı gibi şirket kapanmalarına yol açacağı uyarısında bulundu.
Sosyal Güvenlik Reformu'nda öngörülen düzenlemeler ile sadece çalışan Bağ-Kur'lu emeklilerin değil, bütün Bağ-Kur'luların mağdur edileceğini ifade eden Arıkan, hükümeti düzenlemelerde değişiklik yapmaya çağırdı. Arıkan'ın verdiği bilgiye göre, basamak sistemi kaldırılarak yerine getirilen bu sistem, esasen ödenecek primi sigortalının tercihine bırakmasından dolayı son derece yerinde oldu. Ancak, aynı zamanda işçi çalıştıran Bağ-Kur'lunun beyan edeceği aylık prim matrahının çalıştırdığı işçilerin en yüksek ücretli olanından az olamayacağına ilişkin hüküm kayıtdışı çalıştırmayı teşvik edecek. Yüksek Bağ-Kur primi ödememek için bir çok işveren işçilerinin ücretini düşürecek.
Örneğin;
konfeksiyoncu Hasan Bey, şirketinde çalıştırdığı işçilerinden en yüksek ücreti 3.450 YTL ile pazarlama müdürü Hüseyin Bey'e ödemekte. Hasan Bey, 01.01.2007 sonrasında en yüksek ücret ödediği işçisinden daha az matrah beyan edemeyeceğinden ayda 3.450 YTL üzerinden en az ayda 1.156 YTL kadar primi ödeyecek.
Şirketler kapanacak, işsizlik artacak
Yahya Arıkan'ın dikkat çektiği bir diğer konu da her şirket için ayrı ayrı Bağ-Kur primi istenmesinin şirket kapattıracağı gerçeği. Buna göre, Bağ-Kur'lu olmayı gerektiren şekilde birden fazla işte çalışılması halinde, her şirketten ayrı ayrı prim ödenmesi söz konusu olabilecek.
Örneğin;
Mühendis Ahmet Bey 5 ayrı şirkette %5 ile %30 arasında hisse sahibi olup, Bağ-Kur'un 12. basamağından aylık 249,58.-YTL Bağ-Kur primi ödemekte iken, sosyal güvenlik reformunun yürürlüğe gireceği 01.01.2007 tarihinden sonra asgari ücret üzerinden prim ödese bile her bir şirket için aylık 178 YTL olmak üzere 5 ayrı şirkete ortak olduğu için, toplam 5 x 178 = 890 YTL Bağ-Kur primi ödemesi söz konusu olabilecek.
Kimler etkilenecek?
Bağ-Kur Sigortalısı sayılacaklar 1479 sayılı Bağ-Kur Kanununun 24. maddesinin I numaralı bendinde; Kanunla ve kanunların verdiği yetkiye dayanılarak kurulu sosyal güvenlik kuruluşları kapsamı dışında kalan ve herhangi bir işverene hizmet akdi ile bağlı olmaksızın kendi adına ve hesabına bağımsız çalışanlardan;
a) Esnaf ve sanatkarlar ile diğer bağımsız çalışanlardan ticari kazanç veya serbest meslek kazancı dolayısıyla gerçek veya basit usulde gelir vergisi mükellefi olanlar ile gelir vergisinden muaf olanlardan esnaf ve sanatkar siciline veya kanunla kurulu meslek kuruluşuna usulüne uygun olarak kayıtlı olanlar,
b) Kollektif şirketlerin ortakları,
c) Adi Komandit şirketlerin komandite ve komanditer ortakları,
d) Limited şirketlerin ortakları,
e) Sermayesi paylara bölünmüş komandit şirketlerin komandite ortakları,
f) Donatma iştirakleri ortakları,
g) Anonim şirketlerin kurucu ortakları ile yönetim kurulu üyesi olan ortakları,
olarak sayılmıştır.
İşsizler ordusuna 2 milyon daha!
TÜRMOB Genel Başkan Yardımcısı ve İSMMMO Başkanı Arıkan, çalışan Bağ-Kur'lu emeklilerin mağduriyetine de açıklık getirdi. İSMMMO'nun hesaplamalarına göre, sivil toplum örgütlerini harekete geçiren Bağ-Kur'lu çalışan emeklilerden yüksek kesinti sonucu 2007'de toplam 2 milyar 136 milyon YTL sosyal güvenlik destek primi elde edilecek.
Ancak, 1 milyon Bağ-Kur'lu işyeri sahibi emekliden yüzde 10 yerine yüzde 39 oranında sosyal güvenlik destek primi kesintisi, işyerlerinin kapanmasına neden olacak. Arıkan, 1 milyon işyerinde en az 1 kişi çalıştığı varsayıldığında bunun 2 milyon kişinin işsiz kalması anlamına geleceğini söyledi. Hükümeti önlem almaya çağıran Arıkan "Gelir elde etme rüyanız emeklinin kabusu olmasın" dedi.
