İSTANBUL SERBEST MUHASEBECİ
Yaşamda Mali Çözüm
Yaş büyütenler erken emekli olabilir mi?
1999'da emeklilik yaşının kademeli artışından sonra birçok kişi erken emeklilik için yaşını büyütüyor. Ancak işe giriş tarihinden sonra yapılan yaş düzeltmeleri, SSK'dan emeklilik için geçersiz hale geldi
28.01.2007
Özellikle 1999 yılında, emeklilik yaşının kademeli artışı sonrasında birçok kişi daha erken emekli olabilmek için mahkeme kararıyla yaşını büyütüyor. İş kazalarıyla meslek hastalıkları, malullük, yaşlılık ve ölüm sigortasından gelir ve aylık tahsisleri ile sermaye değerinin hesabında, iş kazasının olduğu veya meslek hastalığının hekim raporuyla ilk defa tespit edildiği veya sigortalıların ilk defa çalışmaya başladığı tarihten sonraki yaş tashihleri dikkate alınmayacağı yasayla hükme bağlanıyor. Yani, işe giriş tarihinden sonra yapılmış olan yaş düzeltme kararları SSK'dan emeklilik için geçersiz hale gelmiş olup sigortalı olduktan sonraki yaş büyütmesi dikkate alınmıyor.
Gayimenkulde vergi istisnası 5 yıla çıkıyor
Meclis alt komisyonunda görüşülmekte olan Vergi Kanunu Tasarısı'nda yer alan düzenleme ile Gelir Vergisi Kanunu'nda “Değer artış kazançlarıö ile ilgili değişiklik yapılıyor. Gayrimenkul ve bu mahiyetteki bazı mal ve hakların elden çıkarılmasında elde edilen kazancın değer artış kazancı olarak vergilendirilmesi için halen iktisap tarihinden itibaren 4 yıl olarak uygulanan süre 5 yıla çıkartılıyor. Buna göre, bu kıymetlerin iktisap tarihinden itibaren 5 yıl içerisinde elden çıkarılmasında doğan kazançların değer artış kazancı olarak vergilendirilmesi öngörülüyor.
Sürenin artırılmasının gerekçesi; kentsel rantların artışı ve ekonomik gelişmelere paralel olarak sürenin artırılması olarak ifade ediliyor. Oysa kentsel rantların, değer artış kazançlarındaki bir yıl süre ile değil imar yolsuzlukları ve kaçak yapılaşma ile edinildiği gözardı edilmiş, dar gelirli yurttaşların haksız vergilendirilmesi esası benimseniyor. 27 yıldır uygulanan bir avantajın süresinin bir yıl artırılmasından ne kadar fazla vergi elde edilebilir ki?
390 bin YTL faiz gelirine tek kuruş vergi yok
Türkiye de “para üstünden paraö kazanma ne yazık ki devam ediyor. Hazine bonosu (HB) ve devlet tahvili (DT) satın alan gerçek kişilerin 2006 yılında elde etmiş oldukları faiz gelirleri 390 bin YTL'nin altında ise “TEK KURUŞö vergi alınmayacak. Bu vergi avantajından yararlanılmasının koşulu; kişilerin almış oldukları devlet tahvili veya Hazine bonosunun ihraç tarihi 01Ocak 2006 tarihinden önce olmasıdır.
1 Ocak 2006 tarihinden önce ihraç edilmiş bono ve tahvil alanların vergilendirilmesi:
26.07.2001-31.12.2005 tarihleri arasında ihraç edilmiş YTL cinsinden, Hazine bonosu, devlet tahvili faiz gelirinden öncelikle Gelir Vergisi Kanunu'nun 76. maddesine göre enflasyon indirimi yapılıyor. Bu indirim 2006 yılı için yüzde 46.5 olarak açıklandı. Yine Gelir Vergisi Kanunu'na göre bu indirim yapıldıktan sonra kalan tutardan 2006 yılı için 191 bin 89 YTL istisna düşülecek. Kalan tutar 18 bin YTL'yi aştığı taktirde yıllık gelir vergisi beyannamesi verilecek.
Yapmış olduğumuz hesaplamaya göre 390 bin 820 YTL'nin altında faiz geliri için hiç vergi alınmayacak: ÖRNEK :
1 Ocak 2006'dan önce ihraç edilen HB-DT faiz geliri 389.000 YTL
Enflasyon indirimi 180.885 YTL
Kalan 208.115 YTL
İstisna 191.089 YTL
Vergi Matrahı 17.026 YTL
Ödenecek gelir vergisi 0 YTL
1 Ocak 2006 tarihinden sonra ihraç edilmiş bono ve tahvil alanların vergilendirilmesi :
1 Ocak 2006 tarihinden sonra ihraç edilen HB ve DT'lerin faiz geliri tutarı ne olursa olsun beyan edilmeyecek. Kişilere faiz ödemesi yapıldığı zaman yüzde 10 gelir vergisi kesintisi (stopaj) yapılacak. Bu uygulama, 31 Aralık 2015 tarihine kadar devam edecek. Ticari işletmelerin ve şirketlerin Hazine bonosu veya devlet tahvillerinden elde ettikleri faiz gelirleri, “Ticari kazançö olması nedeniyle enflasyon indirimi ve istisna uygulanmaz, kazançlar içinde yer alacak.
Vergi yerine kimlik numarası kullanılacak
1 Ocak 2007 tarihinden itibaren T.C Kimlik Numaraları, gelir vergisi mükelleflerinin yanı sıra; tüm vatandaşlar tarafından bankalarda, tapuda, noterlerde, trafik tescil bürolarında, özel sigorta kuruluşlarında, pasaport işlemlerinde ve şirketlere ortak olunmasında vergi kimlik numarası olarak kullanılabilecek. 11 haneli TC Kimlik Numarası'nın kullanımı zorunlu tutuluyor.
SORUN CEVAPLAYALIM...
Askerlik borçlanması Bağ-Kur emeklilik yaşını değiştirir mi?
Soru: Ben 17 Ekim 1952 doğumluyum ve 04 Temmuz 1978 yılında Bağ-Kur'lu oldum. Rahatsızlığım dolayısıyla 4 ay sonra işyerimi kapattım. 31 Ekim 1989 tarihinde isteğe bağlı prim ödemeye başladım. Halen devam etmekteyim. Ne zaman emekli olabilirim? Askerlik borçlanması yapsam daha erken emekli olabilir miyim? (İbrahim Değirmenci)
Cevap: Bağ-Kur sigortalılarının emeklilik için 25 tam yıl prim ödemeleri gerekmekle birlikte, yaşlılıktan dolayı 15 tam yıl prim ödeyenler de kısmi emekli olabiliyor. 8 Eylül 1999 tarihinden önce Bağ-Kur sigortalısı olmasına rağmen, 1 Ekim 1999 tarihi itibarıyla kısmi aylık bağlanması için gerekli olan 15 tam yıl hizmet süresi ile erkek sigortalıların 55 yaşını doldurma koşulunu tamamlamasına 8 tam yıldan fazla, 10 tam yıl veya daha az süre kalan erkeklere 57 yaşını doldurmaları halinde kısmi yaşlılık aylığı bağlanıyor.
Okurumuzun askerlik borçlanması yapması halinde 15 tam yıl hizmet süresi ile erkek sigortalıların 55 yaşını doldurma koşulunu tamamlamasına 6 tam yıldan fazla, 8 tam yıl veya daha az süre kalacak. Bu durumda, kısmi yaşlılık aylığı için doldurması gereken yaş değişmeyecek. Ancak 57 yaşını doldurması halinde Bağ-Kur'dan kısmi emekli olabilecek.
Memurlar şirket ortağı olabilir
Soru : Altı ay sonra yürürlüğe girmesi beklenen Sosyal Güvenlik Yasası'na göre; limited şirkete yüzde 33 ortak olan memur kızımın maaşın da düşme olur mu?
Memurun bakmakla yükümlü olduğu üniversite öğrencisi, şirkete ortak olunca emekli sandığı sağlık karnesi iptal olur mu? (Bülent Bak)
Cevap : Devlet memurlarının limited şirketlerde, müdür veya kanuni temsilci gibi şirket yöneticisi olmadan ortak olmaları mümkün. Yani, devlet memurları şirket yönetimine katılmadan limited şirketlerde ortak olabiliyor. Memurun bir şirkette ortak olması halinde maaşında da herhangi bir düşme yaşanmayacak. Memurun bakmakla yükümlü olduğu üniversite öğrencisinin 18 yaşını doldurması halinde Bağ-Kur sigortalısı olması ve Bağ-Kur'a prim ödeyip, sağlık yardımını Bağ-Kur'dan alması gerekiyor.
MTV'de son ödeme tarihi 31 Ocak
Motorlu Taşıtlar Vergisi Kanunu'na göre yıllık vergiler (Eski ismi taşıt pulu) 2 taksitte de ödeniyor. Birinci taksit 31 Ocak, ikinci taksit ise 31 Temmuz akşamına kadar vergi dairelerine veya tahsile yetkili bankalara ödenebiliyor. Taşıt sahipleri yıllık vergilerin tamamını isterlerse Ocak ayı içinde ödeyebilir.
